Kibir ve gururun pompalandigi bir donemde cocuguma tevazuu nasil ogretebilirim?
Anne-baba olarak hatalarinizi kabul etmiyor ve daima kendinizi bir sekilde hakli goruyor, cevrenizi hep kucumsuyorsaniz, cocugunuzun egoist, bencil ve kibirli olmasina sasirmayin.
Gunumuzun kayip degerlerinden biridir tevazu… Medeniyetimizin soldurdugumuz gullerindendir. Sohretin, gururun ve bencilligin yuceltildigi bir zaman dilimindeyiz. Peki genc nesillere tevazu erdemini kim, nasil ogretecek? Bugun pek cok konuda kavram kargasasi yasadigimiz ortada. Kibiri, ozguvenli olmakla ayni kefeye koyuyoruz. Tevazuu da guven eksikliginden kaynaklanan yetersizlik, pisiriklik ve korkaklikla karistiriyoruz. Halbuki tevazuun temelinde ozguven ve ozsaygi vardir. Ici disi bir olmak esastir. Kisinin kendi yeteneklerinin farkina varmasi; ancak bu yeteneklerini kendinden bilmemesi, kendisini oldugundan farkli gormemesi ve gostermemesidir. Kisinin kendisine ve otekilere karsi durust olmasidir.
En yalin tanimiyla alcakgonulluluk, gosteristen kurtulmanin adidir, sadeliktir…Basarilarimiz ve yeteneklerimizi nazara vermemedir, saf bir mahcubiyettir. Tevazu, iyi ahlakin, diger guzelliklerini de kapsayan bir haslettir. Kotuye karsi muhafaza eden ve cehaleti orten emin bir perdedir. Tum peygamberlerin soz ve tavir birligi icinde ogrettigi evrensel bir degerdir.
Tevazu ustunluk sahibi bir kisinin, bir seylere ragmen, lutfettigi bir davranis bicimi degil, kisinin Yaratici’sina, kendisine ve diger insanlara karsi, tabiiliginin ve durustlugunun bir gostergesidir.
TEVAZU EVDE BASLAR
Diger guzel ahlak ozellikleri gibi tevazu da evde baslar. Cocuklarin tevazuyu da gurur ve kibri de ogrendikleri en onemli kaynak ebeveynleridir. Ebeveyn olarak bizim isimiz, saygili ve sabirli bir sekilde cocuklarimiza ogreticilik ve egiticilik yapmaktir. Oncelikle cocuklarimiza “ozel” olduklarini hissettirmeli, bununla birlikte, sahip olduklari tum yeteneklerin de Allah’tan oldugunu islemeliyiz. Yaratici’nin verdigi “potansiyel”in kullanicisi olmalari, bir kibre ve farklilik mulahazasi neden olmamalidir. Ic dinamiklerinin farkina varan mutevazi bir cocukta, otekilerinin de guclu yanlarini kabullenmek icin bir guven gelisir. Kendisi matematikte iyi olabilir; ancak otekiler de okumada, yazmada, sporda iyi olabilirler.
HATALARIMIZI KABULLENEBILMELIYIZ
Ebeveynler olarak hatalarimizi kabullenebilmeliyiz. Hatalarimizi kabullenebilme, alcakgonullulugun en derin boyutlarindandir. Cahil, kibirli ve kaba bir kisi, hatalarinin farkina bile varamaz. Oysa mutevazi kisilikler, bir hata yapabilecekleri dusuncesini bir lahza akillarindan cikarmazlar.
ONCE EBEVEYNLER MUTEVAZI OLMALI
Guzel ahlaki ve ustun degerleri cocuklarimiza ogretirken, ebeveynler olarak bizim de mutevazi olmamiz gerekiyor. Nitekim, tevazuyu gercekten ogretmenin yegane yolu mutevazi davranmaktir. Egitimde, hic bir ustunluk mulahazasina girmeden, vaaz edici bir uslub takinmadan davranmak esastir. Ebeveynler olarak gunluk hayatta, ogretilebilir anlari yakalayip, birer terbiye vesilesi olarak degerlendirebiliriz. Uzun uzun anlatmadan, kucuk ve yerinde “soru”larla cocuklarimizin dikkat ve ilgisini konu uzerine cekebiliriz. Ses tonumuzdan, ruhsal duruma kadar pek cok unsur, anlattiklarimizi etkileyecektir.
COCUKLARI GEREKSIZ KIBRE TESVIK ETMEMELIYIZ
Ebeveynler olarak, cocuklarimizi cogu gereksiz, yersiz munasebetlerle ovuyoruz, onlari gurur ve kibre tesvik ediyoruz. Abarti ve ozentiye kacmadan cocuklarimizin basarilariyla sevinmek ve onlari guzel olana tesvik etmek ne kadar tabii ise, uygunsuz durumlarda uyarmak da o denli normal bir tutumdur. Onceligimizin, magrur, tatminsiz ve kirilgan cocuklar yetistirmek degil, alcakgonullu, saglam karakterli ve sabirli bireyler yetistirmek oldugunu unutmamaliyiz.
SAYGISIZLIGI HOSGOREMEYIZ
Saygisizca soz ve davranislari hosgoremeyiz. Kibir ve gurur, coklukla saygisizlik biciminde ortaya cikiyor. Kotu davranislar ortadan kaldirilip yerine guzel ahlak yerlestirilmezse, cocuklardaki kabaligin her gecen gun artarak sureceginden hic supheniz olmasin. Bu konuda:
1. Cocugunuzla “saygi cercevesinde” konusup, davranislarinizla da guzel ornek olan bir “ogretici” olun.
2. Cocugunuz saygisizca ve kibirlice sozler edip, davranislar sergilediginde, bunun yanlis oldugunu hatirlatin kendisine.
Cocuklarimiza kendilerini sorgulama, sigaya cekme yetisini kazandiralim. Cocugumuz icsel gercekligiyle yuzlestikce, disa karsi durusu da netlesecek ve kendini oldugundan farkli gormeye, gostermeye yeltenmeyecektir. Bunun icin cocugumuza yalniz kalip kendisiyle yuzlesecegi zaman, firsat ve mekan saglayalim.
Cocuklarimiza gonullu calisma, otekilere yardim etme aliskanligi ile empati yetenegi kazandirildiginda insanlarla anlamli iliskiler gelistirecek, kendilerinin de insanlardan bir insan olduklarini kavramalari kolaylasacaktir. Tevazuu, fitratimizin bir parcasi haline getirebilmek, omur boyu alistirmalar, gayretler gerektirebilir. Erken yaslarda, cocuklarimizin gonul bahcelerine atacagimiz tevazu tohumlarinin ergenlik ve yetiskinlikte yeserip boy atmamasi, kalici olmamasi icin hic bir neden yoktur.
