1. Ismail aleyhisselam hakkinda genel bilgiler
Yemen'den gelip Mekke ve
civarina yerlesen Cürhüm kabilesine gönderilen ve Muhammed
aleyhisselamin dedelerinden olan bir peygamberdir. Ismi Kur'an-i Kerimde
bildirilmistir: « Biz Nuh'a ve ondan
sonraki peygamberlere vahyettigimiz gibi sana da vahyettik. Ve (nitekim)
Ibrahim'e, Ismail'e, Ishak'a, Yakub'a, esbâta (torunlara), Isa'ya,
Eyyub'e, Yunus'a, Harun'a ve Süleyman'a vahyettik »
. Babasi Ibrahim aleyhisselam annesi ise Hacer Hatun'dur.
2. Hz. Ismail'in hikayesi
Ismail aleyhisselam, Sam diyarinda (Filistin,
Suriye) dogdu.Babasi Ibrahim aleyhisselam, Allahü Teâlânin
emriyle, annesi Hacer Hatunla birlikte Mekke'ye götürdü .
Yanlarina bir mikdar yiyecek ve su ile birlikte simdiki Kâbe'nin bulundugu
yere birakarak Sam'a döndü. Bir rivayete göre Ibrahim
aleyhisselam Hacer Hatunu Kâbe'nin bulundugu yere birakinca o: "Sen
bizi kime birakiyorsun. Bize kim bakacak ?" sorusuna Ibrahim aleyhisselam:"Ben
sizi Allah'a birakiyorum" demistir. Hacer Hatun bunu duyunca:"O zaman
isini yaptiysan gidebilirsin" demistir. Hacer Hatun su ararken, simdiki
zemzem kuyusunun yerinde yatan Ismail aleyhisselam tepindi. Hacer Hatun ogluna
su verebilmek icin yedi kez Safa ile Merve arasinda kosustu ise de su bulamadi.
O zaman ayaklarini vurdugu veya Cebrail aleyhisselamin vurdugu yerden Zemzem
suyu cikti. Hacer Hatun burada yasarken, Yemen tarafindan Cürhüm
kabilesi gelip Mekke'nin bulundugu yere yerlestiler.
2.1. Ismail aleyhisselamin kurban edilmesi
Hz. Ibrahim bir ara bir rüya
gördü. Bu Yüce Allah'in bir vahyi idi. Ona oglu Ismail'i kurban
etmesini emrolunmustu. Bunun üzerine henüz 12 yasinda bulunan Hz.
Ismail'i, Mekke'de Sebir daginin eteginde tenha bir yere götürdü.
Onu Allah rizasi icin kurban etmek istiyordu. Ismail aleyhisselam da:"
Babacigim, emrolundugun seyi yap. Insallah beni sabredenlerden bulursun"
diyordu. Bu Allah yolunda fedâkarligin en yüksek bir nisani idi .
Ama, Allahü Teâlâ rüyasinda sadakat göstermesi üzerine
ona bir koc ihsan buyurdu. Ismail aleyhisselam böylece kurban edilmekten
kurtuldu. Kurban bayramini da biz müslümanlar da vak'a yüzünden
ihya etmekteyiz. Halilullah'in hangi oglunu kurban ettigi kesinlikle
bilinmemektedir. Kur'an-i Kerim'de sadece oglunu kurban ettigi belirtilmektedir:«Babasiyla beraber yürüyüp gezecek caga
erisince: Yavrucugum ! Rüyada seni bogazladigimi görüyoru; bir düsün
ne dersin ? dedi. O da cevaben : Babacigim ! Emrolundugun seyi yap. Insaallah
beni sabredenlerden bulursun, dedi » . Fakat
cumhura göre kurban edilen cocugun Ismail aleyhisselam'in oldugu
kanaatindadir. Bazi müfessirlere göre ise Ismail aleyhisselamin degil
de Ishak aleyhisselamin kurban edildigini öne sürmektedirler. Yalniz,
bu fikri Israilogullari da söylemektedirler.
2.2. Ismail aleyhisselamin peygamberligi
Hz. Ismail genclik cagina
gelince, Cürhümlülerden iki defa evlendi . Daha sonra tekrar
Mekke'ye gelen Ibrahim aleyhisselamla birlikte Kâbe-i Muazzamayi insâ
ettiler ve hac ibadetini yaptilar . Ismail aleyhisselam Yemen kabilelerine (Cürhüm
kabilesi) ve „Amalika" denilen eski bir kavme peygamber olarak gönderildi.
Insanlara babasi Hz. Ibrahim'e bildirilen dinin hükümlerini teblig
etti ve daveti 50 yil sürdü. Buna ragmen maateesüf pek az kimse
iman etti. Ishak aleyhisselami yanina davet edip kizini onun oglu Iys'a
nikahladive bazi vasiyetler de bulundu. Babasi Ibrahim aleyhisselam'in ölümünden
40 sene sonra , 133 veya 137 yaslarinda iken Mekke'de vefat etti. Ekseri
rivayete göre Mescid-i Haram'da Kabe-i Muazzamanin kuzey duvari önünde
bulunan Hatim denilen yere defn edildi. Ismail aleyhisselamin 12 oglundan
cogalan torunlari zamanla Arabistan Yarimadasi'nin her tarafina yayildilar.
Peygamber efendimizin (s.a.v.) 20. dedesi Adnan ile Ismail aleyhisselam arasinda
30 baba vardi . Peygamberimiz efendimiz (s.a.v.) de bir Hadis-i serifinde :
« Allahü Teâlâ
Ademogullarindan (Hz.) Ismail'i secti. Ismail'in evladindan (ogullarindan)
Kinane'yi, Kinaneogullarindan Kureys'i secti ve ayirdi. Kureys'ten
Hasimogullarini, Hasimogullarindan da beni secti ve ayirdi »
(Kadizâde) buyurmistur.
________________ oOo ________________
Faydalandigim eserler:
Kur'an-i Kerim ve aciklamali Türkce meali, Kral Fahd Matbaasi, Medine-Münevvere, 1992
Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük Islam ilmihali, Akcag yayinevi
Heyet, Dini terimler sözlügü, cilt: 1, Hakikat kitabevi, Istanbul, tarihsiz
