Seleme Ibni Ekva radiyallahu anh sayili arap okcularindan... Sahabe arasinda secaat ve cesareti ile sohret kazanmis bir yigit... Ok ve mizrak atisiyle, ata binisiyle usta bir suvari... Yaya olarak dusmani takip eden piyadelerin kahramani...

O, hicretin 6. senesinden once Islam'la sereflendi. Coluk cocugunu Mekke'de birakip Medine'ye hicret etti. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem'den aldigi nurla gonlunu yikadi ve orada hicbir sirk kalintisi birakmadi. Islam'a ihlasla sarildi. Kahramanlikda, comertlikte, hayir islerde yarisan bir cihad eri oldu.

Seleme (r.a.) Medine'ye geldikten sonra butun gazvelere katildi. Ilk once Hudeybiye gazvesine istirak etti. Bu gazvede cesaret ve secaatiyle kendini gosterdi. Islam tarihinde muhim bir yeri olan Ridvan bey'ati de bu gazvede gerceklesti. Seleme (r.a.), burada Efendimize iki defa bey'at etti. Bu tarihi hadise soyle oldu:

"Sevgili Peygamberimiz ve ashabi hicretin altinci yilinda Kabe'yi ziyaret maksadiyla yola cikmisti. Kureys buna engel oldu. Rasul-i Ekrem (s.a.) efendimiz onlara, savasmaya degil ziyarete geldigini Umre yapmak istediklerini haber vermek uzere Osman Ibni Affan (r.a.)'i gonderdi. Kureysliler Osman (r.a.)'a:"Istersen sen beyti tavaf et fakat hepinizin girmesine yol yok" dediler. Hz. Osman (r.a.) da: "Rasulullah (s.a.) tavaf etmedikce ben tavaf edemem." dedi. Bunun uzerine Osman (r.a.)'i tutuklayip goz hapsine aldilar. Donusu gecikince ashab telasa dustu. Bu arada onun olduruldugu haberi yayildi. Bunun uzerine Iki Cihan Gunesi efendimiz: "O kavimle carpismadan gitmeyiz." buyurdu. Sahabeden olunceye kadar savasmak ve kacmamak uzere bey'at aldi. Ashab teker teker gelip bey'at ettiler. Seleme (r.a.) kendi bey'atini soyle anlatiyor:"Ben Rasulullah'a agacin altinda bey'at ettim. Olunceye kadar savasmak ve kacmamak uzere. Sonra bir kenara cekildim seyrediyordum. Bey'at edenler azalinca Rasul-i Ekrem (s.a.) bana: "Seleme! Sana ne oluyor da bey'at etmiyorsun?" dedi. Ben de: Ya Rasulallah bey'at ettim, dedim. "Yine bey'at et!" buyurdu. Tekrar kostum bey'at ettim."

Muhtelif vesilelerle uc kere bey'at eden Seleme (r.a.) Rasulullah (s.a.) ile birlikte yedi gazveye katildi. O, piyadelerin kahramani idi. Nerde biri gozetlenecekse onu gozler, nerde biri takib edilecekse onu takib eder yakalardi. Rasul-i Ekrem (s.a.) efendimiz Hudeybiye donusunde konaklarken Seleme'ye gozculuk vazifesi vermisti.

O, ok ve mizrak atmakta da ustaydi. Onun savas teknigi bugunku gerilla savaslarindaki usule benzerdi. Dusmani kendisine saldirdiginda onun onunden cekilir, dusman geri cekildiginde veya dinlenmek uzere durdugunda suratle ona saldirirdi. O, bu usulle Zu Kared gazvesinde ve bazi seriyyelerde dusman kuvvetlerini tek basina puskurtmeyi basardi. Onun secaat ve kahramanligi Zu Kared gazvesinde daha bariz bir sekilde goruldu. Soyle ki:

"Rasul-i Ekrem (s.a.) efendimizin sagmal ve dogurmalari yaklasmis yirmi devesi Gabe-Zu Kared mevkiinde otlatiliyordu. Burasi Gatafan kabilesinin mintikasi idi. Seleme (r.a.)sabahlari erkenden, develerin sutlerini efendimize getirmek uzre atla buraya gelirdi. Birgun Gabe daginin eteklerine vardiginda Abdurrahman Ibni Avf (r.a.)'in kolesi onu gordu ve kosarak yanina geldi. Cok heyecanliydi. Kendisi anlatiyor: Ne oldu sana? dedim. O da:Rasulullah (s.a.)'in cobani Zerr sehid edildi, develeri de goturuldu! dedi. Kim goturdu diye sordum. Gatafanogullari dedi. Bu hadiseden cok muteessir oldum. Hic vakit kaybetmeden, derhal Medine'ye haber ulastirdim. Yardimci kuvvet gonderilmesini istedim. Kendim de tek basima Gatafanogullarinin pesini takib ettim. Suratle onlara yetistim. Hemen yayima ok yerlestirip onlara ok yagdirmaga basladim. Oklari atarken de: "Ben Ekva'in ogluyum! Bugun alcaklarin olecegi gundur!" diyor onlari oyaliyordum. Vallahi onlara, durmadan ok atiyor ve onlari olduruyordum. Bana yonelip de oldurmedigim hicbir atli yoktu. Dag yolu daraldi.Musrikler bogazin dar gecidindeyken ok yetismez oldu. Dagin uzerine ciktim onlara tekrar atmaga basladim.Baskinci musrikler gunes batmadan once Zu Kared denilen sulu bir vadiye saptilar. Cok susamislardi. Su icmek istediler. Onlari orada da tedirgin edip uzaklastirdim. Bu arada Rasulullah (s.a.)sahabileriyle yetisti. Onlarla birlikte peslerini takibe basladim.Yaya olarak tek basima baskincilara o kadar yaklasmistim ki; ashab ordusunu arkamda goremiyordum. Sabahdan aksama kadar kacmaktan yorulan musrikler beni arkalarinda gorunce cok sasirdilar. Nihayet develeri birakarak kacmak zorunda kaldilar." Iste o gun Rasul-i Ekrem (s.a.) efendimiz ashabina: "Suvarilerin en iyisi Ebu Katade, piyadelerin en hayirlisi Seleme Ibni Ekva'dir" buyurdu.

Seleme (r.a.)'in kahramanliklari her gazvede gorulurdu. Sakif ve Hevazin gazvelerinde bir adam Islam ordugahina gelmis isbirligi yapmayi teklif ediyordu. Sonra sivisip gittigi anlasildi. Seleme onu takip etti ve yakalanacagi sirada vurusarak onu oldurdu. Devesini, silahini esyasini alip getirdi. Hadise Rasul-i Ekrem efendimize arzedilince alinan ganimetlerin hepsinin Seleme'ye ait oldugunu soyledi ve onu bu sekilde taltif buyurdu.

O, Hz. Ebu Bekir (r.a.)'in baskanliginda Beni Kilab seriyyesinde de bulundu. Tek basina yedi aileyi dagitan Seleme (r.a.) coluk-cocuk, kadin-erkek hepsini toplayip esir alarak getirdi. Hz. Ebu Bekir (r.a.) kadin ve cocuklari nicin getirdin deyince musluman esirlerin kurtarilmasi icin dedi. Musriklerle anlasma yapildi ve onlar da serbest birakildi.

O, comertlikte de kahramandi. Allah icin istendiginde, oldugundan daha fazla verirdi. Halk onun bu ozelligini bildigi icin; "Allah rizasi icin senden istiyorum." derdi. Seleme (r.a.) da "Allah rizasi icin istemeyen ne icin ister ki?" diye onlarin gonullerini hos eylerdi. Tanimadiklarina bile ikramda bulunurdu. Kendisinden bir sey isteyen kimseyi reddetmezdi. Herkese de boyle ogut verirdi

Seleme Ibni Ekva (r.a.) 77 hadis rivayet etti. Hz. Osman (r.a.)'in sehadetinden sonra Rebeze'ye yerlesti. Hicretin 74. yilinda Medine'ye ziyaret icin geldiginde vefat etti ve sevgilisinin topragina defnedildi. Rabbimizden sefaatlerini niyaz ederiz. Amin.

Mustafa Eris
Kaynak: Altinoluk dergisi, Agustos 1998

Hazirlayan: Muhammed Faruk