Utanmak, hayalı olmak bir insanı insan yapan temel değerlerdendir. Utanmayan, haya perdesini sıyırıp atan insanlıktan da çıkar. Sevgili peygamberimiz (asm) pek çok hadis-i şeriflerde bu husus üzerinde durmuştur. İki hadis-i şerife bakalım:
İbni Ömer’den (ra) şöyle rivayet edilir:
“Peygamberimiz (asm) bir adama bir diğerini utangaçlığından dolayı ayıplarken rastladı. Adam anlatıyordu:
“‘Bu utangaçlığın sana çok zararı olur.’
“Bunun üzerine Resulullah (asm), ‘Bırak onu. Muhakkak, haya imandandır.'” (Müslim, İman; 59; Neseî, lman:27)
Ebû Mes’ud’dan (ra) rivayet edildiğine göre Resulullah (asm) şöyle buyurmuştur:
“Geçmiş peygamberlerden bize ulaşan söz de şudur:
“Utanmadıktan sonra, istediğini yap.” (Buharı, Enbiya: 54; Ebû Dâvud, Edeb: 6)
Haya, yani utanma duygusunu yitiren insan, artık insanî değerlerini yitirir ve ondan her türlü kötü davranış beklenir.