Pislik, kan, sidik ve dışkı gibi pis şey. Ruhsat
olmaması halinde namazın sıhhatine engel olan pisliktir.
Necâset, temizliğin; necis de temiz olanın
zıddıdır. Necis, şer'an pis olan şeyi ifade
eder. Hakikî veya hükmî necis için kullanılır. Hakikî
necise "habeş", hükmî olanına ise
"hades" denir. Necis sıfat, neces şekli ise isim
olarak kullanılır.
Necâset, hakikî ve hükmî olmak üzere ikiye ayrılır.
Hakikî necâset, sözlükte kan, sidik ve dışkı gibi gerçek
pislik olarak var olan şeyleri; terim olarak ise, namazın
sıhhatine engel olan pisliği ifade eder. Hükmî necâset ise,
insan bedeninde manevî olarak bulunan abdestsizlik veya cünüplük
hâli için kullanılır.
Hakikî necâset üçe ayrılır: Ağır ve hafif;
katı ve sıvı; görülen ve görülmeyen pislik.
Ağır Pislik - Hafif Pislik
Buna galîza veya muğallaza pislik de denir. Giysilerde, bedende
veya namaz kılınacak yerde bu pislikten, katı ise
yaklaşık 3 gr. kadarı; sıvı ise avuç içinden
fazla bir alanı kaplayacak miktarı namazın sıhhatine
engel olur. Bunların necisliği kesin delille sabittir. Kan,
sidik, dışkı gibi..."Elbiseni de temiz tut"
(el-Müddessir, 74/4) ayeti uyarınca bunları temizlemek
farzdır.
Hafif pislik ise kesin delille sabit olmayan pisliktir. Bunların
bulaştığı elbise veya bedenin dörtte birinden az
miktarı namaza engel olmaz. Eti yenenin sidiği ve yenmeyen
kuşun pisliği gibi...