Kocanın karısına ismiyle hitap edemeyeceğine dair bir nas yoktur. Fıkıh kitaplarımız, karının kocasına ismi ile hitap etmesinin "mekruh" (nahoş) olduğunu söyler. (Tenvîru'I-ebsâr (Ibn Âbidin ile) VI/418) Ama bunu bir âyete ya da hadîse dayandırmazlar. Yani bu, zamanın örfüne göre verilmiş bir hükümse, örfün (yani bu alışkanlığın) değişmesiyle bunun da değişmesi gerekir. Diğer bir ifade ile, anormal karşılanan beldelerde mekruh olması, normal karşılanan beldelerde ise olmaması gerekir.

Müftü, vaiz,imam, hacı gibi herhangi bir ünvana sahip kimse insan olduğuna göre günah işleyebilir. Yalnız hoca, hacı hakkında daha fazla dedikodu yapılıyor. Başkası her haltı işlediği halde hiç dikkat çekmiyor ve hoca, hacı bir günah işlediğine yerin dibine geçiriliyor. Oysa onların da hocaya ve hacıya nisbetle çok daha fazla sıkça işledikleri günahları vardır. Durum böyle olmakla beraber katil, zani, kumarbaz ve karısı gayrı meşru hayat yaşayan herhangi bir kimsenin arkasında namaz kılmak –eğer bir başkası yoksa- caizdir. Şu kadar var ki tenzihen mekruhtur. Fakat namazı kıldıracak bir başka kimse olmazsa arkasında namaz kılmakta bir sakınca yoktur. Cuma gibi cemaatla kılınması mecburi olan bir namazı bunlar imam da olsa arkasında namaz kılmak lazımdır. Peygamberimiz (sav) şöyle buyurmaktadır: "Salih olsun fasık olsun hrkesin arkasında namaz kılınız.” Diyanetin üst kademelerindeki bazı kimselerin karısının açık saçık gezmesi ve şurada burada çalışmaları meselesine gelince, Diyanette çalışanların İslam'a hizmet etmelerini bekliyoruz ve o nedenle dindar kimselerin bu kademeleri işgal etmelerini temenni ederiz. Ancak tarihte çok zaman bu işlerin başına zalım ve fasık kimseler gelmiş olduğu gibi Diyanetin şu veya bu kademesine fasık kimseler gelmiştir ve gelebilir. İslam'a göre bir amirin hükmü Allah'ın emrine ters düşüyorsa itaat edilmemelidir. Verilen hüküm İslam nazarında uygun olduktan sonra mesele yoktur. Hak söz –kim söylerse söylesin- tutulur.

Önde bey, ortada 8 yaşlarında erkek çocuğu, arkada hanımı olacak, şekilde cemaat olup namaz kılabilir mi?

Kılabilirler. Daha doğru bir deyişle öyle kılmaları gerekir. Çünkü içlerinde imam olması câiz birisi varken, namaz kılanların aynı farz namazı bir yerde ayrı ayrı kılmaları mekruh, yani çirkindir. Birisinin mutlaka imam olması, diğerlerinin de ona uyması gerekir. Çünkü cemaat imamdan başka, mümeyyiz bir çocuğun bulunmasıyla da oluşur. Saf sırası ise; soruda geçtiği gibi, önce erkekler, arkasından çocuklar, onların arkasından da kadınlar şeklinde olur. Ancak erkek bu şekilde kılmakla cemaat sevabını almış olsa bile, camiye gitme sevabını alamaz.