ESMÂÜ'L-HÜSNÂ
Cenâb-ı Allah'ın güzel isimleri.
Yaşadığımız dünya, felekler, yıldızlar,
ay ve güneş birer âlemdir. Bütün bu âlemler bir ahenk
içindedirler. Bu, Allah'ın Rab sıfatının bir
tecellisidir. Dünyadaki düzenin kaidelerini koyup, varlıkları
bir ahenk içinde yaşatma da Rab sıfatının
gereğidir.
Doğmamız, büyümemiz, ölmemiz, insanlardâki yücelik,
ahlâk, terbiye, kemal hep Rubûbiyet sıfatının
yansımasındandır. Gözün görmesi, aklın ermesi, bütün
iş ve hareketler, olma ve oluşma Rab sıfatının
bir tecellisidir. Onsuz bir hareket ve düşünce yoktur.
Gerek Kur'ân-ı Kerîm'de gerek hâdis-i şeriflerde gecen birçok
güzel ismi vardır. Aslında bu isimleri iki grupta ele almak mümkündür:
a) Hak Teâlâ'nın zatına mahsus bir özel isim olan
"Allah" lâfz-ı şerifi Ondan başka bir
varlık hakkında kullanılmamıştır.
Kullanılması caiz değildir. Bu ismin tesniyesi (ikil
siğası) ve çoğulu da yoktur. Bir başka dile tercüme
edilemez, hiçbir kelime onun yerini tutamaz.
b) Allahu Teâlâ'nın ikinci gruba giren isimleri,
sıfatlarından alınan isimlerdir. Ayet ve Hadislerde Cenâb-ı
Hakk'ın pekçok güzel isminden bahsedilir. Bunlardan her biri
O'nun sıfatları ile ilgili ve onlardan alınan
isimlerdir. Rahman, Rahîm, Âlîm, Hâlik vs. gibi. Bu isimler bir başka
dile tercüme edilebilir. Meselâ, Hâlik ismi, yaratan veya yaratıcı
olarak söylenebilir. Müminin Allah hakkındaki inancı,
O'nun zâtının mukâddes olduğu, diğer zat ve
eşyâyâ benzemediği, yüce sıfatlarla
sıfatlandığıdır. Allah kendisini Esmâü'l-Hüsnâ
en güzel isimler ile isimlendirmiştir (el-A ‚râf, 7/180;
el-Isrâ, 17/1 10; Tâhâ, 20/7; el-Haşr, 59/24). Doksan dokuz
adet olan bu isimlerin basında "Allah gelir. Diğer
isimlerin hiçbiri anlam ve içerik itibarıyla "Allah"
isminin yerini alamaz. Bu nedenle, Islâm'a girecek kişi, "Lâ
ilâhe Illâllah" der; "Lâ ilâhe illarahman" demez.
Namaza başlarken, "Allahü Ekber"der; "Rahman
Ekber" diyemez. Allahu Teâlâ'nın bütün isimleri
güzeldir. Kur'an-ı Kerîm'de, "Allah'ın güzel
isimleri vardır. O halde Allah'a o güzel isimlerle dua
edin" (el-A'râf, 7/180);
"De ki: "Ister Allah deyip dua edin, ister Rahman deyip dua
edin; hangisi ile dua ederseniz edin, onun güzel isimleri vardır
" (el-Isrâ, 1 7/110) buyurulmuştur
Peygamber efendimiz de bir hadislerinde şöyle buyurmuştur:
"Allahu Teâlâ'nın doksan dokuz ismi vardır. O isimleri
kim ezberlerse (sayar, manasını anlar ve şuûruna ererse)
cennete gider. şüphesiz, Allah tektir ve tek olmayı sever"
(Buhârî, Daavât, 68). Allahu Teâlâ'nın isimleri doksandokuz
isimden ibaret değildir. O'nun ayet ve Hadislerde gecen başka
isimleri de vardır. Yalnız Tirmizî ve Ibn Mâce'de geçen bir
hadiste bu doksandokuz isim teker teker sayılmıştır.
|