İSLAM ANSİKLOPEDİSİ

HİLL

Haremin dışında kalan saha, mübah, hedef, ikâmet eden gibi anlamlara gelir. Bir fıkıh terimi olarak hill; hac veya umre için ihrama girme yerleri olan mikatlarla, Kâbe'nin harem bölgesi arasında kalan bölgeyi ifade eder. Bu yörede oturan halka "ehlü'hıll", hâc veya umre için, mikatlerin dışında kalan belde veya ülkelerden hicaza gelenlere ise "âfâkî" denir.

Mekke'de oturanların hac için ihrama girme yeri, bulundukları yerdir. Hz. Peygamber Mekkelilerin bulundukları yerden ihrama girebileceklerini bildirmiştir (Buhârî, Hac, 9,11; Müslim, Hac,1 l, Ebû Dâvud, Menâsik, 23). Evi Mekke'nin dışında, ancak harem bölgesinde bulunanların durumu da böyledir. Ancak bunların Mescid-i Haram'dan ihrama girmeleri mendub'tur.

Mekkelilerin Umre için mikatı ise, hıll bölgesinin bir adım bile olsa hareme en yakın yeridir. Yolculuğun gerçekleşmesi için bu gereklidir. Çünkü haccın edası, hıll'da bulunan Arafat'tadır. İhramı ise harem'den olur. Umre'nin edası harem bölgesinde cereyan eder. İhramı da hıll bölgesinde olur ki, böylece ihramda hıll ve harem birleşmiş bulunur. Çünkü bu, her ihramda bir şarttır. Aksi halde yeniden geri dönüp ihram eksikliği giderilmedikçe bir kurban cezası gerekir.

Umre'de ihrama girmek için, yerlilere en faziletli hıll noktası,

"Ten'îm" denilen yerdir. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.s), Abdurrahman b. Ebî Bekr'e emir vererek, Hz. Âişe'ye Ten'îm'den ihrama girerek Umre yaptırmıştır (Buhârî, Cihâd,125, Umre, 6; Müslim, Hac, 135; Tirmizî, Hac, 91). Hıll'ın, Mekke'ye en yakın yeri Ten îm, sonra, Cirâne, sonra Hudeybiye'dir.

Evleri, beş mıkatla, (bk. Hac mad) harem bölgesi arasında bulunan ve "ehlü'l-hıll" denilen kimseler ise Hac veya Umre için, oldukları yerden veya hill'ın herhangi bir yerinden ihrama girebilirler. Âyette; "hac ve Umre yi Allah için tamamlayınız" (el-Bakara, 2/196) buyurulur. Hz. Ali (ö. 40/660) ve Abdullah b. Mes'ûd (ö. 32/632) bu âyeti, "ihrama ailesinin bulunduğu yerden girerek... tamamlayınız" şeklinde tefsir etmişlerdir.

Sonuç olarak, mîkatlerden içerde oturanların hac veya umre için ihrama girme yerleri "hıll" bölgesidir. Hanefilere göre, bu kimselerin, bir ihtiyaç sebebiyle, ihramsız olarak Mekke'ye girmeleri câizdir (el-Kâsânî, Bedâyiu's-Senâyi', 1. baskı, Beyrut 1328/1910, II, 163, 167; İbnü'l-Hümâm, Fethu'l-Kadîr, Kahire, t.y, II, 131-134; el-Meydânî, el-Lübâb, Kahire, ty., I, 178 vd.; eş-Şîrâzî, el-Muhezzeb, I, 202-204).

Şamil İA