İSLAM ANSİKLOPEDİSİ

Hz. RUKAYYE (r.a)

Hz. Muhammed (s.a.s)'in ikinci kızı.

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.s) ilk evliliğini Hz. Hatice ile yapmıştı. İbrahim dışında diğer çocukların annesi Hz. Hatice idi. Kızların ilki Hz. Zeyneb, ikincisi de Hz. Rukayye'dir. Doğduğu zaman Rasûlüllah (s.a.s) otuz üç yaşında bulunuyordu. Hz. Rukayye, Peygamber Efendimizin risâletinden önce Ebu Leheb'in oğlu Utbe ile nişanlanmıştı. Ancak Hz. Peygamber, İslâm dinini tebliğe başlayınca ve Ebu Leheb hakkında "Ebu Leheb'in elleri kurusun" meâliyle başlayan Tebbet süresi nâzil olunca, Utbe'nin annesi Ümmü Cemil "Muhammed bizi hicvetti" diyerek, oğlunu Rukâyye'yi boşaması için kışkırtmaya başladı. Babası Ebu Leheb de oğlunu yanına çağırarak "Oğlum! Muhammed'in kızından ayrılmayacak olursan, ben senden ayrılırım" dedi. Utbe, annesi ve babasının teşvikiyle Rukayye'yi zifaf vuku bulmadan önce boşadı. Hz. Peygamber (s.a.s) bunun akabinde kızını Hz. Osman (r.a) ile evlendirdi. Bu evlilik Hz. Muhammed (s.a.s)'in peygamberliğinden sonra gerçekleşmiştir.

Hz. Rukayye, Hz. Osman (r.a) ile evlendikten sonra birlikte Habeşistan'a hicret eden ilk kafile içinde yer almıştı. Hz. Muhammed (s.a.s), uzun süre kızı Rukayye'den bir haber alamamış, nihayet bir kadın gelerek, onu kocası ile birlikte gördüğünü söylemişti. Bunun üzerine Rasûlüllah (s.a.s) "Osman, Hz. İbrahim ile Hz. Lût'tan sonra karısı ile birlikte hicret eden ilk adamdır" buyurmuştu. Hz. Rukayye, Habeşistan'da bulunduğu sırada Abdullah adında bir çocuk doğurmuştu. Hz. Rukayye'nin bu ilk ve tek çocuğu, rivâyete göre altı yaşında vefat etmiştir.

Hz. Rukayye, yine eşiyle birlikte Habeşistan'dan Mekke'ye dönmüş ve oradan da Medine'ye hicret etmişti. Bedir savaşından kısa bir süre önce Hz. Rukayye rahatsızlanmış, bu yüzden Hz. Peygamber (s.a.s) Hz. Osman (r.a)'a savaşa gitmemesi konusunda izin vererek hanımının yanında kalmasını istemişti. Bedir savaşının zafer haberini Zeyd b. Hârise'nin Medine'ye ulaştırdığı gün, Hz. Rukayye ruhunu Allah'a teslim etmişti. Rasûlüllah (s.a.s) da Bedir savaşı yüzünden, çok sevdiği kızının cenazesinde bulunamamıştı. Hz. Osman (r.a)'a iki nur sahibi anlamına gelen "Zünnüreyn" lakabının verilmesi, Hz. Peygamber (s.a.s)'in kızları Hz. Rukayye'nin vefatından sonra Ümmü Gülsüm ile evlenmesi sebebiyledir.

H. 2/M. 624 yılında vefat eden Hz. Rukayye'nin cenazesini Ümmü Eymen yıkadı. Kocası Hz. Osman (r.a) da eşinin cenaze namazını kıldırdı. Sonra da Medine'de Mescid-i Nebî'nin yanındaki el-Baki' * mezarlığında toprağa verildi.

Mefail HIZLI