İSLAM ANSİKLOPEDİSİ

SEBİL

Yol, Allah yolunda yapılan ve Allah'ın yapılmasını istediği her tür hayır-hasenâtı içine alan genel bir kavram. Sebil denilince akla en çok, çeşmeler gelir. Çünkü canlıların en fazla ihtiyaç duyduğu şey sudur. Onun için de pek çok hayır sahibi, çeşme ve benzeri şeyler yaparak Allah'ın rızasını kazanmak istemiş, Allah yolunda yapılan hayır anlamında böyle tesislere, sebil adı verilmiştir. Sebiller genellikle cami kenarlarında, işlek yollar üstünde, üstü kubbeli, önü parmaklıklı küçük yapılar halinde inşa edilmiştir. Sebillerde, herkesin kolayca su içebilmesi için bolca tas bulunur, içeride duran biri boşalan tasları doldururdu. Kaybolmaması için taslar, ince bir zincirle demir parmaklıklara bağlanırdı. Bu sebilleri inşa edenler, sebilin devamlı olması için bazı gayrimenkullerini vakfederlerdi. Günümüzde, bilhassa büyük şehirlerde, bir bardak suyun dahi parasız içilmesinin mümkün olmadığı düşünülürse, İslâm Medeniyetinin insana verdiği değer daha iyi anlaşılır. Dinî duyguların harekete geçirdiği bir güzel âdeti bugün de devam ettirmek gerekir. Çeşmelerin dışında, parasız yapılan her tür yardım da sebil kelimesiyle ifade edilmiştir.

Akif KÖTEN