İSLAM ANSİKLOPEDİSİ

ZATU'R-RİK'A GAZVESİ

Hicretin dördüncü yılında Gatafan'dan Muhariboğulları ile Sa'lebeoğullarına karşı yapılan gaza. Olayın geçtiği yere nisbetle bu adı almıştır (İbnu'l-Esîr, el-Kâmil fi't-,Tarih, Beyrut 1979, 174. Değişik rivayetler için bk. Asım Köksal, İslâm Tarihi, IV, 121-122).

Rasûlüllah (s.a.s) Nadîroğulları Gazvesinden döndükten sonra iki ay sonra, Muharıboğullarından hayvan satmak için Medine'ye gelen bir adam, Muhariboğulları ile Sa'l-ebeoğullarının, müslümanlarla savaşmak için hazırlandıklarını ve Nahl yakınlarındaki Zatu'r-Rik'a'da toplandıklarını haber verdi (4. yıl Muharrem ayı) (İbnu'l-Esir, a.g.e., aynı yer).

Rasûlüllah (s.a.s) Nahl yakınında Sa'd ile Şukrâ arasında bir yer olan Zatu'r-Rik'a'ya kadar ilerledi. Ancak müşrikler savaşa cesaret edemediler ve dağılarak etraftaki tepelere çekildiler.

Bu arada namaz vakti girmiş bulunuyordu. Ancak müslümanlar, namaz kılarken düşmanın saldırıya geçmesinden endişeleniyorlardı. Burada korku namazı ile ilgili âyet (en-Nisa, 4/101-103) nazil oldu ve Rasûlüllah (s.a.s), ashabına bu âyetin bildirdiği şekilde namaz kıldırdı (bk. "Korku Namazı" mad.).

Müşrikler geri çekilirken sürülerinden bir kısmı orada kalmıştı. Rasûlüllah (s.a.s) bu mallara ganimet olarak el koydu (Belazurî, Ensâb, I, 340). Ayrıca bir kadın da esir edilmişti (İbnu'l-Esir, a.g.e., 175).

Şamil İA