İSLAM ANSİKLOPEDİSİ

RAUF

Esmâül-Hüsna -Esma-ı İlahiyeden birisi.

Raûf kelimesi Arapçada "re'fet"ten türemiştir. Re'fet; şefkat ve merhamet göstermek, esirgemek, kalbi bir şeye dayanmamak anlamlarına gelir. Raûf, feûl kalıbında aşırılık (mübalağa) ifade eden bir sıfat olup, çok esirgeyen, çok şefkat ve merhamet gösteren anlamlarını ifade eder. Kur'an-ı Kerim'de Cenab-ı Allah'ın kendisi için kullandığı bir sıfat ve güzel isimlerdendir. "Sizin ağırlıklarınızı da yüklenirler ve ancak nefis zahmetiyle ulaşabileceğiniz bir beldeye de taşırlar. Muhakkak ki Rabbiniz Raûf'dur, Rahim'dir" (en-Nahl, 16/7); "Yahut da kendilerini ağır ağır yakalayıp helak etmesinden emin mi oldular? Gerçekten Rabbiniz Raûf'tur, Rahim'dir (Çok şefkatli, çok merhametlidir)" (en-Nahl, 16/47).

Raûf'un anlamı ilk anda "Rahim" kelimesinin anlamıyla aynı gibi görünüyorsa da, Kur'an-ı Kerim'de geçtiği yerlerde Cenab-ı Hakk iki sıfatı da beraber zikrettiği durumlarda Raûf'u Rahim'den önce buyurmuştur. Bu durumda iki kelimenin az da olsa anlam farklılığı olduğu ileri sürülmüştür. Buna göre re'fet'in menşei, failinin ihsanı ulaştırma halinin kemalidir. Rahmet'inki ise, kendisine rahmet edilecek kişinin ihsâna ihtiyaç durumunun kemal noktasında olmasıdır. Bu sebeple re'fet, rahmet manalarının en üstünü ve en güçlüsüdür (Metin Yurdagür, Allah'ın Sıfatları Esmâül-Hüsna' ; İstanbul 1984, s. 107).

Raûf vasfı Kur'an-ı Kerim'de çoğunlukla Rahim ismine yakın olarak zikredilmiştir. Rahim'e verilen; "özellikle teklif konusunda, kullarına müsamahalı ve yumuşak davranan" tarzındaki manâ, bu vasfın "Raûfun bil-ibad-kullarına karşı Raûf" (çok şefkatli ve merhametli) şeklinde geçtiği ayetlerle ilgili görülmüştür. Şu ayet-i kerimelerde görüldüğü gibi "İnsanlardan bir kısmı da vardır ki, Allahın rızâsını isteyerek nefsini Allah yolunda sarf eder. Allah kullarına karşı Raûf'tur" (el-Bakara, 2/107); Kıyamet gününde herkes, dünyada iyilik (hayır) ve kötülükten yaptığı şeyi hazır bulur ve ister ki, o kötülüklerle orasında uzak bir mesafe bulunsaydr. Yine Allahu Teâla size kendisinden korkmanızı emreder. Allah, Kullarına karşı Raûf (çok bağışlayıcı, merhametli, esirgeyici)dur" (Âl-i İmrân, 3/30).

Necip TAYLAN